در مسابقات المپیک 1912 (استکهلم) یک ورزشکار فنلاندی به لطف سرعت بی مانند خود، با عنوان هواپیمای فنلاندی مشهور شد.
ورزش دات آنلاین- هانس کوله ماینِن اولین دونده فنلاندی بود که لقب هواپیمای فنلاندی دریافت میکرد؛ اما آخرین آنها نبود و پس از او، دوندگان استقامت فنلاندی یکی پس از دیگری ظهور کردند که شایسته عنوان هواپیمای فنلاندی گردیدند. به جز دوومیدانی، ورزشکاران رشته های دیگری از جمله اتومبیل رانی، دوچرخه سواری، موتورسواری، ورزشهای زمستانی و حتی فوتبال نیز به لطف سرعت خود، در لیست هواپیماهای فنلاندی جای گرفتند. با این حال کسی کوله ماینن را فراموش نکرد. زیرا او بود که نام فنلاند و ستارگان ورزش این کشور را بر سر زبانها انداخت، حتی پیش از استقلال فنلاند از روسیه تزاری.
برادران ورزشکار
در نهم دسامبر 1889 و در شهر کوپیو واقع در کشور فنلاند در یک خانواده کاملاً ورزشی پسری متولد شد با نام کامل یوهانس پییتاری کوله ماینِن. هرچند شغل پدر خانواده بنایی بود اما در سرزمینی که تمامی مردم اوقاتی از روز خود را به ورزش می پرداختند، دویدن پسران این خانواده مساله عجیبی نبود.
برادران بزرگتر یوهانس، ویلی و تاتو به دوهای استقامت می پرداختند. تاتو در روز 21 آوریل 1885 متولد شده بود و ویلی هم متولد 30 دسامبر 1887 بود. این امری عادی به نظر میرسید که پسر کوچکتر خانواده که به هانس ملقب بود. نیز به دوهای استقامت روی آورد. این در حالی بود که هانِس یک خصوصیت دیگر نیز داشت. او یک گیاهخوار بود و گوشت را به کلی از برنامه غذایی خود کنار گذاشته بود. بعد از یوهانس هم پسر دیگری در این خانواده متولد شد به نام کاله تا جمع پسران ورزشکار خانواده کامل شود.
دوومیدانی به جای اسکی
در هوای سرد و برفی فنلاند، کسی پیدا نمی شد که اسکی کردن را در کودکی یاد نگرفته باشد. اما ویلی خیلی جدی به اسکی نیز مشغول بود. او با اراده ای قوی، در هرچیزی که نیاز به استقامت داشت می درخشید؛ چه دوومیدانی و چه اسکی. در سال 1907 او در مسابقات اسکی فنلاند شرکت کرد. اما تاتو و هانس بر روی دوهای طولانی تمرکز کرده بودند. کم کم اخبار درخشش ورزشکاران فنلاندی در المپیک به گوش مردم می رسید و این امر انگیزه جوانان فنلاندی را بیشتر از قبل می کرد. سرانجام هانِس در بیست و سه سالگی برای نخستین بار فرصت حضور در المپیک را پیدا کرد. در آن روزها قد او 168 سانتی متر و وزنش 57 کیلوگرم بود؛ اندامی مناسب برای دویدن های طولانی.
دو دونده، پا به پای هم
در مسابقه دوی 5 هزار متر المپیک استکهلم و کوله ماین» فنلاندی با چهرهای خندان و رویی خوش و ژان بویندونده خوش سیمای فرانسوی همراه با دیگر شرکتکنندگان در خط آغاز قرار گرفته تا نقطه اوج بازیها را رسم کنند. آنها که از همان ابتدا به طور مساوی در قلب تماشاگران قرار گرفته بودند. درست از لحظه شلیک تپانچه آغاز مسابقه شانه به شانه پیش رفتند و در اندکی مدتی از دیگران فاصله گرفتند. رقابت عظیم و با شکوه آنها چنان بود که درست در دوازده و نیم دور مسابقه، هیچ کدام حتی یک سانتیمتر از دیگری عقب نماند.
شکستن سد 15 دقیقه
هنگامی که زنگ دور پایان به صدا درآمد، تماشاگران برای هر دوی آنها به طور مساوی هورا میکشیدند و هیجان و التهاب در اوج بود. آنها نیز همچنان شانه به شانه میرفتند تا این که به خط مستقیم 100 متر پایانی رسیدند و رقابت نهایی در حالی شروع شد که هیجان مردم نیز به اوج رسید. اما باز هم تا چند متری خط پایان، هیچ کدام نتوانست از دیگری پیشی بگیرد و تنها در لحظات آخر، کولهماینن موفق شد با چند سانتیمتر اختلاف، مدال طلا را به خود و فنلاند اختصاص دهد، او علاوه بر کسب مدال طلا و ثبت رکـورد جهانی 5000 متر، اولین انسانی لقب گرفت که این مسافت را در کمتر از 15 دقیقه دونده است
جان فیلیپ نوئل بیکر برنده جایزه نوبل سال 1959 که خودش در این المپیک حضور داشت، درباره این مسابقه گفت:
به نظر من این مسابقه مهیجترین مسابقة دو و میدانی در تمام تاریخ بود.
کاش قهرمان نمی شدم!
نوئل بیکر درباره تاثیر این پیروزی افزود:
این پیروزی کولهماینن اهمیت تاریخی و غیرقابل انکار دیگری هم داشت و آن تأثیر عظیمی بود که در بیداری احساسات ملی مردم فنلاند و اتحاد آنها برای آغاز مبازرات استقلالطلبانه داشت که سرانجام هم به پیروزی انجامید. در مراسم افتتاحیه تیمهای فنلاند اجازة حمل پرچم ملی خود را نداشتند. زیرا آنها تحت سلطه حکومت روسیه تزاری بودند و وقتی که به آنها پیشنهاد شد که یا با پرچم روسیه و یا بدون پرچم رژه بروند، رژه بدون پرچم انتخاب شد. زمانی هم که به خاطر پیروزی کولهماینن پرچم روسیه برافراشته شد من مشغول دست دادن و تبریک گفتن به او بودم، کولهماینن سرش را به حالت تأثیر تکان داد و گفت: ترجیح میدادم پیروز نمیشدم و این پرچم استعماری را در این جا نمیدیدم. این لحظه ای تلخ برای مردی بود که به هانس خنده رو معروف شده بود.
سه طلا و یک نقره در یک المپیک
پس از کسب طلای ده هزار متر، کوله ماینِن یک طلا در صحرانوردی 3000 متر نیز کسب کرد و باز هم رکورد شکنی کرد.
وی در بخش تیمی نیز صاحب مدال نقره صحرانوردی گردید و به عنوان یکی از ستارگان مسابقات برگزیده شد. کوله ماینِن در ماراتن نیز شرکت کرد. آیا می توانست دست به کاری حیرت انگیز زده و در تمامی مسابقات استقامتی المپیک صاحب مدال شود؟ از بد حادثه روز مسابقه گرم تر از همیشه بود. این مساله به همه نفرات فشار زیادی وارد آورد از جمله به هانِس که در این همه مسابقه سنگین شرکت کرده بود. چنین شد که او در کیلومتر بیست وهفتم از ادامه مسابقه انصراف داد.
در آرزوی دویدن با پرچم فنلاند
کوله ماینن در سال 1917 در ماراتن بوستون چهارم شد. در المپیک 1920 (آنتورپ) نیز در حالی پای به مسابقات نهاد که حالا در بروکلین شهر نیویورک زندگی میکرد. اما نمیخواست که برای آمریکا مسابقه دهد و تنها آرزویش قهرمانی با پرچم فنلاند بود. زیرا پس از پایان جنگ جهانی، فنلاند استقلال یافته بود. او در حالی از آمریکا راهی بلژیک محل برگزاری مسابقات شد که برادرش تاتو هم از فنلاند آمده بود که در ماراتن شرکت کرده و در کنار هانس بدود.
ماراتن آنتورپ در هوایی نمناک و بارانی برگزار شد وکوله ماینِن در رقابتی پایاپای با یوری لاسمن از استونی 42 کیلومتر و 195 متر را دوید و فاتح المپیک شد تا اولین انسانی لقب گیرد که در دوی پنج و ده هزار متر و ماراتن المپیک صحب مدال طلا شده است. برادرش نیز دهمین دونده ای بود که از خط پایان عبور کرد. اندکی پس از المپیک هانس رکود جهانی دوی 25 کیلومتر و 30 کیلومتر را با نام خود ثبت کرد. او حتی برای حضور در ماراتن المپیک 1924 نیز به پاریس سفر کرد اما موفق به حضور در مسابقات نشد.
سال ها بعد و به هنگام میزبانی هلسینکی پایتخت فنلاند در المپیک 1952 کوله ماینِن این افتخار را کسب کرد که مشعل بازیها را به استادیوم آورده و به پاوو نورمی دیگر هواپیمای فنلاندی بدهد تا او آذرگاه بازیها را روشن سازد. کوله ماینِن قهرمان وطن پرست فنلاند در 11 فوریه 1966 درگذشت. زنجیر عمر برادرانش نیز به عمر او بسته شد؛ تاتو در 15 ژوئن 1967 از دنیا رفت و یازده روز بعد هم نوبت به ویلی بود که به برادرانش بپیوندد.
انتهای پیام/