ورزش دات آنلاین- ویله ریتولا که او را ویلهو و ویلیام نیز می‌نامیدند، در ۱۸ ژانویه ۱۸۹۶ در شهر پراسینایوکی فنلاند متولد شد. در آن سال‌ها کشورهای اسکاندیناوی حرف اول را در ورزش آماتوری می‌زدند. ورزش در کشورهای فنلاند، سوئد، نروژ و دانمارک چنان همگانی بود که همه ساله قهرمانانی بزرگ از این منطقه در رشته‌های انفرادی ظهور می‌کردند و در مسابقات جهانی می‌درخشیدند. ریتولا هم یکی از این قهرمانان آماتور بود که همراه با پاوو نورمی در دهه بیست میلادی موجب حیرت جهانیان شدند و فنلاند را به قدرت اول دوهای استقامت در دنیا بدل ساختند.

پدر و مادر ویله، یوهانس ریتولا (۱۸۵۱-۱۹۴۴) و سرافیا گوار (۱۸۶۳-۱۹۱۹) دو کشاورز در غرب فنلاند بودند  که در نزدیکی شهر سینایوکی زندگی می‌کردند. یوهانس ۲۰ فرزند داشت که ۶ تای آنها از همسر اول او و ۱۴ نفر آنها- از جمله ویله- از همسر دومش بودند. از این تعداد پنج فرزند در نوزادی از دنیا رفتند؛ با احتساب آنها ویله فرزند چهاردهم خانواده بود!

او ۱۷ ساله بود که همراه با هفت خواهر و برادر خود به ایالات متحده مهاجرت کرد و در آنجا به عنوان نجار مشغول به کار شد. در آمریکا ویله در سال ۱۹۱۹ و در  ۲۳ سالگی تمرینات خود را آغاز کرد. ویله در سال ۱۹۱۹ به باشگاه دو و میدانی مخصوص فنلاندی‌ها در آمریکا پیوست و همراه با هانس کوله ماینن، که پس از بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۱۲ به ایالات متحده نقل مکان کرده بود، به تمرین پرداخت. در بهار ۱۹۱۹ او در اولین تجربه خود، در یک مسابقه دوی خیابانی در نیویورک شرکت کرد و در بین ۷۰۰ شرکت کننده، صاحب رتبه ۳۳ شد؛ تنها پس از آن بود که او به طور سیستماتیک به تمرینات استقامتی پرداخت.  

آنچه نام ریتولا را در تاریخ ورزش جاودانه ساخت، شاهکار افسانه‌ای او در المپیک ۱۹۲۴ پاریس بود. در طول سال ۱۹۲۳، فنلاندی‌های مقیم آمریکا شروع به جمع‌آوری وجه نقد برای پرداخت هزینه سفر ویل ریتولا به فنلاند کردند، جایی که او در ماه مه ۱۹۲۴ در مسابقات انتخابی المپیک در فنلاند شرکت کرد. در مسابقه مقدماتی ۱۰ هزار متر، ریتولا با رکورد جهانی ۳۰:۳۵: ۴ دقیقه برنده شد. این اولین رکورد جهانی رسمی ریتولا بود. در اولین مسابقه، ریتولا در دوی ۱۰ هزار متر شرکت کرد و با اختلاف ۲۰۰ متر نسبت به نفر دوم فاتح مسابقه شد. او این قهرمانی را در شرایطی به دست آورد که موفق شد رکورد جهانی این ماده را – که در اختیار خودش بود – ۱۲ ثانیه بهبود بخشد. مقامات فنلاند ریتولا را برای مسابقه انتخاب کرده بودند زیرا نورمی باید در پنج مسابقه مسافت دیگر می‌دوید و به این ترتیب او در این رقابت غایب بود.

سه روز بعد نوبت به دوی ۳۰۰۰ متر با مانع رسید که در این رقابت نیز ریتولا با اختلاف ۷۵ متر نسبت به نفر دوم – که الیاس کاتز فنلاندی بود - با زمان ۶-۹:۳۳ دقیقه قهرمان شد.

 پس از چنین مسابقات سنگینی هر دونده‌ای نیاز به استراحتی طولانی دارد اما یک روز بعد نوبت به حضور ریتولا در دوی ۵۰۰۰ متر بود! جایی که او زمان ۴-۱۴:۳۱ دقیقه را برجای نهاد و تنها با اختلاف دو دهم ثانیه نسبت به پاوونورمی فنلاندی نایب قهرمان المپیک شد.

 دومین نقره ریتولا نیز در دوی صحرانوردی و پس از پاوو نورمی به دست آمد. آنگاه نوبت به مسابقه دوی صحرانوردی تیمی بود که نورمی، ریتولا، کاتز در کنار هم دویدند و فنلاند را قهرمان المپیک ساختند. نورمی و ریتولا در دوی ۳۰۰۰ متر تیمی طلای دیگری را برای فنلاند به ارمغان آوردند.  

پس از المپیک، ریتولا مجبور شد برای یافتن شغل به ایالات متحده بازگردد، در حالی که همسر باردارش در فنلاند باقی ماند. دختر او در نوامبر ۱۹۲۴ در فنلاند به دنیا آمد. سرانجام سلما همراه با نوزاد در مارس ۱۹۲۵ به شوهرش در ایالات متحده ملحق شدند.

چهار سال بعد از پاریس و در المپیک ۱۹۲۸ (آمستردام) رقابت دو قهرمان فنلاندی ادامه پیدا کرد. ریتولا در ۱۵۰۰ متر نخست مسابقه پیشتاز شد و تنها چهار رقیب به دنبال او بودند. بعد از  ۳۰۰۰ متر، ری (دونده ایالات متحده) از گروه پیشرو و قبل از ۴۰۰۰ متر، بیوِرز از بریتانیا از جمع صدرنشینان جا ماندند. واید (نماینده سوئد) هم پس از ۶۵۰۰ متر از صدرنشینان جا ماند تا تنها نورمی و ریتولا باقی بمانند. نورمی در فاصله صد متر مانده به پایان مسابقه به سرعت دوید و با اختلاف ۰٫۶ ثانیه پیروز شد. ریتولا با زمان ۴-۳۰:۱۹ دقیقه دوم و واید سوم شد؛ در حالی که اختلاف او با صدرنشین ۴۵٫۲ ثانیه بود!

آنگاه آخرین مبارزه این دو قهرمان فرارسید. در دوی ۵۰۰۰ متر ریتولا از اواسط مسابقه و پس از طی ۲۵۰۰ متر از نورمی پیش افتاد. در فاصله ۶۰۰ متر مانده تا خط پایان، تنها ریتولا و نورمی در گروه برتر باقی ماندند. این بار ریتولا در قوس پایانی از نورمی فاصله گرفت و با ۳ ثانیه برتری از رقیب پیروز شد. واید هم تقریبا نورمی را گرفت و نورمی فقط با اختلاف ۰٫۲ ثانیه مدال نقره خود را حفظ کرد. به این ترتیب، ریتولا که با اختلاف ۱۲ متر نسبت به نورمی و با زمان ۱۴:۳۸ دقیقه قهرمان مسابقه شده بود، تعداد مدال‌های المپیکی خود را به ۵ طلا و ۳ نقره رساند.

ریتولا بلافاصله پس از بازی‌های المپیک ۱۹۲۸ با دو و میدانی بین المللی وداع کرد. او پس از سال ۱۹۲۸ تنها در چند مسابقه داخلی ایالات متحده شرکت کرد. در همان حال به کارگاه‌های ساخت و ساز آمریکا بازگشت؛ در سال ۱۹۳۷ تابعیت ایالات متحده را به دست آورد و تا سال ۱۹۵۹ در مشاغل سخت کار کرد.  

سلما همسر ریتولا در سال ۱۹۶۵ درگذشت و او در سال ۱۹۶۷ با لیزا لورن ازدواج کرد. قهرمان بزرگ دوومیدانی فنلاند در ۲۴ آوریل ۱۹۸۲ از دنیا رفت. در حالی که دخترش، آنیا ایمپولا نیز تا زمان مرگش در سال ۲۰۱۳ در ایالات متحده زندگی کرد و سرانجام با مرگ او، داستان خانواده ریتولا هم پایان یافت.  

انتهای پیام/